In de schaduw van trauma: De persoonlijke prijs van hulpverlenen

03-01-2024

Als psycholoog ben ik vaak getuige van de emotionele tol die beroepen met zich meebrengen waarin men regelmatig geconfronteerd wordt met traumatische situaties. Hoewel deze professionals de vaardigheden hebben ontwikkeld om anderen te helpen bij het verwerken van hun trauma's, lopen ze zelf het risico op secundaire traumatisering.

Wat is secundaire traumatisering?

Secundaire traumatisering is een fenomeen dat optreedt wanneer mensen die regelmatig in contact komen met de traumatische ervaringen van anderen, zelf emotioneel en psychologisch getroffen worden. Het komt vaak voor bij professionals in beroepen zoals hulpverleners, artsen, politieagenten en brandweerlieden, maar ook bij medewerkers in de jeugdzorg/kinderbeschermingssector, die herhaaldelijk geconfronteerd worden met de pijn en het lijden van anderen. Deze professionals zijn empathisch en betrokken bij het helpen van anderen in moeilijke situaties. Echter, door herhaaldelijk blootgesteld te worden aan het trauma van anderen, kunnen ze zelf symptomen van stress, vermoeidheid en emotionele uitputting ontwikkelen. Dit verschijnsel staat bekend als secundaire traumatisering omdat het een indirecte vorm van trauma is die voortkomt uit het empathisch meeleven met anderen.

Wat zijn de symptomen van secundaire traumatisering?

De symptomen van secundaire traumatisering kunnen variëren en omvatten zaken als verminderde energie, slaapproblemen, emotionele afstandelijkheid, en zelfs fysieke klachten. Het is belangrijk op te merken dat secundaire traumatisering niet betekent dat deze professionals zwak zijn, maar eerder dat ze menselijk zijn en gevoelig voor de emotionele impact van herhaaldelijke blootstelling aan trauma. Het begrijpen en herkennen van secundaire traumatisering is van groot belang omdat het van invloed kan zijn op het welzijn en de effectiviteit van degenen die anderen helpen. Bewustwording, erkenning en het nemen van maatregelen voor zelfzorg zijn cruciaal om de impact van secundaire traumatisering te verminderen en de veerkracht van deze professionals te bevorderen.

Praten over emoties

Organisaties horen een ondersteunende omgeving te creëren waarin medewerkers vrijuit kunnen praten over hun emotionele welzijn. Training en voorlichting over secundaire traumatisering zijn essentieel voor deze beroepen. Dit helpt niet alleen om bewustzijn te vergroten, maar ook om strategieën te ontwikkelen voor het beheersen van de emotionele last. Door de last te verminderen, kunnen deze professionals met hernieuwde kracht doorgaan met hun waardevolle werk van het bijstaan van anderen in tijden van nood.

De Caribische cultuur

Binnen de Caribische cultuur kan het openlijk uiten van emoties een uitdaging zijn. De Caribische cultuur heeft diepgewortelde waarden zoals trots, kracht en onafhankelijkheid. In veel gevallen worden emotionele uitingen gezien als een teken van zwakte. Binnen beroepen waarin het managen van trauma een dagelijkse realiteit is, kan dit leiden tot het onderdrukken van emoties, wat op zijn beurt bijdraagt aan de complexiteit van secundaire traumatisering. Het is van belang te begrijpen dat het onderdrukken van emoties niet enkel een individueel probleem is, maar een culturele dynamiek weerspiegelt. Professionals in de Caribische cultuur ervaren mogelijk aanzienlijke druk om zich sterk te tonen, zelfs wanneer ze geconfronteerd worden met emotioneel belastende situaties.

Organisaties kunnen een verschil maken door een cultuur te bevorderen waarin het bespreken van emoties wordt aangemoedigd en gerespecteerd. Bovendien is bewustwording van het feit dat het uiten van emoties niet gelijkstaat aan zwakte cruciaal. Het gaat om het erkennen van de menselijke kant van deze beroepen en het begrijpen dat het bespreken van emoties een gezonde en noodzakelijke stap is in het proces van zelfzorg en herstel. Door deze culturele barrières te doorbreken en ruimte te bieden voor het bespreken van emoties, kunnen professionals in beroepen met traumatische ervaringen effectiever omgaan met secundaire traumatisering. Het is een evolutie in de benadering van welzijn, waarbij cultuur en emotionele gezondheid hand in hand gaan.

Tips & Tricks

Het beheersen van secundaire traumatisering vereist niet alleen bewustwording, maar ook actieve zelfzorgpraktijken. Hier zijn enkele tips en tricks die professionals in beroepen die veelvuldig in aanraking komen met traumatische ervaringen kunnen overwegen om hun emotionele welzijn te ondersteunen:

  • Reflectie en Bewustwording: Neem regelmatig de tijd om te reflecteren op je eigen emoties en gedachten. Bewustwording van je eigen welzijn is de eerste stap naar zelfzorg.
  • Grenzen stellen: Leer je eigen grenzen kennen en wees bereid om ze te stellen. Het is oké om soms 'nee' te zeggen en jezelf te beschermen tegen overmatige emotionele belasting.
  • Zelfcompassie: Behandel jezelf met dezelfde vriendelijkheid en begrip als je anderen zou behandelen. Geef jezelf toestemming om menselijk te zijn en fouten te maken.
  • Regelmatige Ontspanning: Plan bewust momenten van ontspanning in je dagelijkse routine. Dit kan variëren van korte pauzes tot activiteiten die je ontspanning brengen, zoals wandelen, lezen of meditatie.
  • Sociale Steun: Zoek steun bij collega's, vrienden of familie. Het delen van ervaringen met anderen kan een krachtige manier zijn om emotionele last te verminderen.
  • Professionele Hulp: Aarzel niet om professionele hulp te zoeken als dat nodig is. Therapie kan een waardevol instrument zijn om te leren omgaan met secundaire traumatisering en de bijbehorende emoties.
  • Varieer Taken: Als mogelijk, probeer taken te variëren om monotone blootstelling aan trauma te verminderen. Een gevarieerde werklast kan helpen om de emotionele impact te beperken.
  • Zelfreflectie: Houd een dagboek bij of neem de tijd voor zelfreflectie. Het kan helpen om je emoties te uiten en een beter begrip te krijgen van hoe het werk je persoonlijk beïnvloedt.
  • Fysieke Activiteit: Regelmatige lichaamsbeweging is niet alleen goed voor je fysieke gezondheid, maar het kan ook een krachtige manier zijn om stress te verminderen en endorfines vrij te geven.
  • Herken Burn-out Signalen: Leer de signalen van burn-out herkennen en neem serieus wanneer je merkt dat je overweldigd bent. Tijdige erkenning stelt je in staat om proactief stappen te ondernemen om jezelf te beschermen tegen langdurige gevolgen.

Hoe kan Wichard Assessment & Development helpen?

Bij Wichard Assessment & Development erkennen we de complexiteit van beroepen waar professionals veelvuldig in aanraking komen met traumatische ervaringen en de impact van secundaire traumatisering. Onze toewijding aan het welzijn van professionals komt tot uiting in ons aanbod van Single Session Therapie, een doelgerichte benadering die ruimte biedt voor het bespreken van emoties (in het Papiaments, Engels en/of Nederlands) en het beheersen van secundaire traumatisering. Wij bieden een vertrouwelijke omgeving waarin professionals effectief kunnen werken aan het verlichten van de emotionele last. Door deze ondersteunende diensten hopen we bij te dragen aan het behoud van de veerkracht van deze waardevolle individuen en het bevorderen van een gezonde balans tussen empathie en zelfzorg.